- cały
- cały {{/stl_13}}{{stl_8}}przym. Ia, cali {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'odnoszący się (do kogoś, czegoś) w sposób kompletny, zupełny; obejmujący bez reszty wszystkie elementy; wszystek, zupełny, pełny': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wysprzątała cały dom. Pokonać cały dystans. Cały dzień padało. Poświęcić czemuś całe życie. Przeczytać całą książkę. Rozebrać całą maszynę. Całe rozumowanie daje się streścić w kilku zdaniach. Zanurzył się cały w wodzie. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'w największym, maksymalnym stopniu jakiś': {{/stl_7}}{{stl_10}}a) {{/stl_10}}{{stl_7}}'na maksymalnej powierzchni (o czymś lub kimś pokrytym, osłoniętym czymś z zewnątrz) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Twarz cała w krostach. Materiał cały w drobne prążki. Ściana cała obwieszona obrazami;b) {{/stl_10}}{{stl_7}}'w odniesieniu do widocznego sposobu okazywania przez człowieka lub zwierzę swoich uczuć i emocji': {{/stl_7}}{{stl_10}}Siedziała cała skulona i zapłakana w kącie. Dziecko wróciło ze szkoły całe zadowolone, że mu się udało. Matka czekała na niego cała zapłakana i roztrzęsiona;c) 'ogarnięty, przejęty czymś bez reszty, zupełnie (w odniesieniu do sposobu{{/stl_10}}{{stl_10}} robienia, odczuwania itp. czegoś) ': Być całym w strachu, w nerwach, w wątpliwościach. Ktoś cały pochłonięty robieniem kariery. Ktoś poświęca się cały dzieciom. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'nie tak duży, liczny, pełny itp., jak można by się spodziewać; jedyny, wyłączny': {{/stl_7}}{{stl_10}}Całego odpoczynku było raptem dziesięć minut. Cała nadzieja w kimś. To ma być cała kara za to przewinienie? Cały ubiór tubylców stanowiła przepaska na biodrach. Za całe wyżywienie mieli parę konserw i suchary. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'bardzo duży, znaczny; największy z możliwych': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wypowiedzieć się o kimś z całym uznaniem. Rzucić czymś, uderzyć z całym rozmachem. Cała góra spraw do załatwienia. Policja odkryła cały arsenał broni. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'tylko w odniesieniu do ludzi: odznaczający się wszystkimi typowymi dla siebie lub kogoś cechami; także podobieństwem wyglądu; wykapany': {{/stl_7}}{{stl_10}}Co się dziwisz? Cała mamusia. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_8}}stopień wyższy calszy {{/stl_8}}{{stl_7}}'nienaruszony, nieuszkodzony; także (w odniesieniu do człowieka) taki, który nie doznał szkody na zdrowiu, nie zginął': {{/stl_7}}{{stl_10}}Po wybuchu nie było całej szyby w oknach. Przesyłka była cała. Wybierać z rumowiska całe cegły. Silnik cały, ale karoseria do wymiany.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}(cała) rzecz w tym; {{/stl_10}}{{stl_8}}{ktoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}cały w skowronkach; być [stać się] całym światem {{/stl_7}}{{stl_8}}{dla kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; cała naprzód; cała przyjemność po mojej stronie; cała wstecz; całą duszą; całą gębą I; całą gębą II; całą naprzód; całą parą; całą wstecz; całe szczęście, że...; całymi godzinami [dniami, miesiącami, latami i in.]; iść{{/stl_7}}{{stl_7}} [pójść] na całego; na całe gardło; na całego I; na całego II; na całej linii I; na całej linii II; na cały głos; na cały regulator; oddychać pełną [całą] piersią; pełną parą; szukać dziury w całym; ten cały [cały ten]; w{{/stl_7}}{{stl_7}} (całej) pełni; wkładać – włożyć {{/stl_7}}{{stl_8}}{w coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}całą duszę; z całego serca; z całej duszy; z całej siły [całych sił]; zapominać– zapomnieć o całym [bożym] świecie; z (całym i syn.) zaparciem {{/stl_7}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.